امروزه ساخت انواع مخزن استیل در صنایع مختلف بخاطر کاربردهای زیاد اهمیت قابل توجهی دارد. اکنون بیش از 100 سال می‌باشد که ترکیب و آلیاژ استیل ساخته شده و از آن استفاده می‌شود. هری برلی که اهل انگلستان بود در سال 1913 برای نخستین بار استیل یا فولاد ضد زنگ را به وسیله کروم 12.8 درصد ساخت. در سال 1925 برای ذخیره اسید نیتریک اولین مخزن استیل ساخته شد. این اتفاق بسیار مهم بود چرا که این اولین مخزنی بود که بدون خوردگی، اسید نیتریک را نگهداری میکرد. اما این روش مشکلی داشت و آن خوردگی در قسمت‌های پرچ شده بود. سال 1927 یک شرکت حمل و نقل آمریکایی توانست به وسیله جوشکاری در نقاط اتصال، جابجایی مواد لبنی را با این مخازن استیل انجام دهد. بعد از آن کار حمل و نقل و جابجایی آب و مواد غذایی به وسیله انواع مخزن استیل انجام می‌شد.
دسته‌بندی و معرفی انواع مخزن استیل
مخازن استیل از نظر شکل ظاهری، جداره و کاربرد به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. همه دسته‌بندی‌ها و انواع مخزن استیل توسط دو گرید آلیاژ L316 و L304 ساخته می‌شوند.
دسته‌بندی مخازن استیل از لحاظ شکل ظاهری:
- کروی
- عمودی
- افقی
- پاتیل
- مخازن چرخدار
- وان درب دار
- استوانه‌ای دارای قیف
دسته‌بندی مخازن استیل از لحاظ جداره:
- تک جداره
- دو جداره یا ایزو تانک
- سه جداره یا پروسس تانک
دسته‌بندی مخازن استیل از لحاظ کاربرد:
- ذخیره رنگ و رزین و مواد شیمیایی
- ذخیره مواد دارویی و غذایی
- مخزن ذخیره عسل
- ذخیره شامپو و مواد شوینده
- ذخیره مواد اسیدی، اتانول و الکل
- ذخیره آب RO
- مخازن ذخیره مواد لبنی از جمله شیر، کره، دوغ و خامه
- مخزن استیل ذخیره چسب
- مخزن ذخیره خمیر دندان، مواد بهداشتی و آرایشی
- ذخیره سس مایونز و سس کچاپ
- مخازن ذخیره آب آشامیدنی
مخازن استیل تک جداره
مخازن استیل تک جداره مخازنی هستند که فقط از یک جداره ساخته شده‌اند، چه برای سرمایش و چه گرمایش هیچ جداره‌ای روی مخزن آن نصب نشده باشد. در هر ظرفیتی این مخازن را می‌سازند. برای مصارفی همچون صنایع دارویی، صنایع شیمیایی، صنایع نظامی و صنایع غذایی می‌توان از این مخازن استفاده کرد در صورتی که نیاز به سرمایش و گرمایش غیر مستقیم نداشته باشند. مخازن تک جداره مخزن‌هایی بسیار ساده می‌باشند ولی در ساخت و طراحی آن‌ها باید نکات زیادی را رعایت کرد. این مخازن برعکس فولادهای معمولی در برابر زنگ زدگی مقاومت بالایی دارند به همین خاطر برای ذخیره، انباشت، نگهداری و عمل آوری سیالات در انواع صنایع استفاده می‌شود. نقاط قوت این مخزن شامل عمر بالا، زیبایی مخزن در محل‌های استقرار، نگهداری مواد به حالت اولیه و نگهداری دراز مدت مواد می‌باشند. نقاط ضعف آن شامل قیمت بالا، سخت تعمیر بودن آن و انتقال دهنده سریع محیط و دمای محصول می‌باشند.
مخازن استیل دو جداره یا ایزوتانک
یکی دیگر از انواع مخزن استیل مخازن استیل دو جداره می‌باشند که بر روی بدنه اصلی آن‌ها یک جداره در فواصل 5 تا 7 سانتی متری، به وسیله دو یا چهار تسمه وصل می‌شود. این جداره توسط فضای خالی‌ای که درست می‌کند این امکان را می‌دهد که سیال سرد یا گرم را درون خود سیرکوله کند تا سیال درون مخزن اصلی گرم بماند. پس دلیل ساختن جداره دوم جلوگیری از تبادل حرارت می‌باشد، برای این کار در بین دو جداره از عایق‌های حرارتی مانند پشم سنگ و پشم شیشه و دیگر عایق‌ها استفاده می‌کنند. همچنین در بین این دو جداره می‌توان کویل اسپیرال مسی یا استیل نصب کرد که وظیفه آن کاهش یا افزایش دمای سیال درون مخزن می‌باشد.
محصولات و موادی وجود دارند که نگهداری دمای آن‌ها مهم می‌باشد. باید از مخزن‌های استیلی برای نگهداری این مواد استفاده کرد که ایزوله باشند، مخزن‌های دوجداره این قابلیت را دارند. همچنین برای نگهداری مواد پودری و مایع که سرما و گرما تاثیر زیادی بر روی شکل آن‌ها دارد و باعث فاسد شدن آن‌ها می‌شود از مخازن استیل دو جداره استفاده می‌شود. این مخازن بستگی به نوع محصولاتی که در آن ها نگهداری می‌شوند می‌تواند با میکسر یا بدون میکسر باشد، بخاطر این‌که بعضی از محصولات در هنگام نگهداری نیاز به همزدن دارند. نقاط قوت این مخزن شامل عمر بالا، زیبایی مخزن در محل‌های استقرار، نگهداری مواد به حالت اولیه و نگهداری دراز مدت مواد می‌باشند. نقاط ضعف آن شامل قیمت بالا و سخت تعمیر بودن آن در زمان خرابی است.
مخازن استیل سه جداره یا پروسس تانک
یکی دیگر از انواع مخزن استیل، مخازن استیل سه جداره می‌باشند که این مخازن همانند مخازن دو جداره هستند و تنها تفاوت آن‌ها در جداره دوم می باشد، به این صورت که برای جداره دوم یک ورق شانه تخم مرغی از جنس استیل استفاده می‌کنند. به وسیله پشم شیشه یا پشم سنگ روی این جداره را می‌پوشانند که تبادل گرمایی صورت نگیرد. جهت زیباسازی این مخزن بر روی این عایق حرارتی یا پشم شیشه از یک کاور استیلی یا آلومینیومی استفاده می‌کنند. از این مخازن در صنایع غذایی برای عمل آوری محصولات، در صنایع دارویی و شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نقاط قوت این مخزن شامل پخت سریع محصولات، زیبایی مخزن، قابل استفاده برای پخت چند محصول، مصرف انرژی کم و کنترل بهتر در دما دهی می‌باشند. نقاط ضعف آن شامل قیمت بالا، سخت تعمیر بودن آن در زمان خرابی و سنگین بودن است.
مراحل ساختن مخازن استیل به صورت زیر می‌باشد
- نوشتن برنامه و طرح اولیه
- برش ورق استیل
- شکل دهی ورق‌ها
- مونتاژ مخزن
- پولیش مخزن
- کنترل کیفیت مخزن استیل
درصد آلیاژهای استفاده شده در تولید مخزن استیل
- فسفر 0.45 درصد
- منگنز 0.2 درصد
- سولفور 0.03 درصد
- کربن 0.08 درصد
- سیلیسیوم 0.1 درصد
- نیکل 8 تا 10.5 درصد
- کروم 10 تا 20 درصد
