یکی از مهم ترین ویژگی های ورق ها و لوله های فولادی مورد استفاده در صنایع بزرگی مانند پتروشیمی و نفت و گاز مقاومت و استحکام بالای این نوع از ورق ها و لوله ها می باشد. ورق آتشخوار نوعی از این ورق ها است. این ورق، ورقی با استحکام و مقاومت بسیار است که تحمل حرارت بالایی دارد.
این نوع از ورق های فولادی در گرید های مختلفی تولید می شود و برخی از گرید های ورق آتشخوار تحمل حرارت تا 1250 درجه ی سانتی گراد را دارند. گرید های پایین تر این نوع ورق نیز در بازار موجود می باشد که افراد بسته به صنعتی که ورق را در آن استفاده می کنند نوع مناسب را انتخاب می کنند. به طور کلی هرچه گرید ورق آتشخوار بالاتر باشد تحمل فشار و حرارت آن نیز بالاتر می رود.
این ورق دارای خاصیت جوش پذیری، کششی، عدسی شدن، برشکاری، تحمل وزن بالا، تحمل حرارت و فشار بسیار بالا و غیره می باشد. این خواص با بالا رفتن آلیاژ ورق ها در مراحل تولید آنها بالا می رود و مسلما هرچه گرید ورق بالا باشد مقاومت آن نیز بیشتر می شود. این ورق ها همچنین تحمل حرارت تا 585 را دارند و تقاضا برای آنها بسیار بالا است.
روش تولید ورق آتشخوار به چه صورت است؟
ورق آتشخوار مانند اکثر ورق های فولادی طی مراحل نورد سرد و گرم تولید می شود. در مراحل تولید ورق های آتشخوار ابتدا مواد مورد نظر درون کوره ها ذوب می شوند و سپس طی فرایند نورد تغییر شکل می دهند. در واقع نورد همان فرایند تغییر شکل مواد است که با عبور مواد از میان غلتک ها بوجود می آیند. این یک روش قدیمی برای ساخت ورق ها بوده که از گذشته تا به امروز با استفاده از غلتک های بزرگ ایجاد می شود.
زمانی که هدف تولید ورق های آتشخوار با ضخامت بیشتر باشد از روش نورد گرم استفاده می شود. در این روش از دو غلتک استفاده می شود که خلاف جهت یکدیگر عمل می کنند و باعث تولید ورق هایی مانند ورق آتشخوار 36A که ضخامت بالایی دارند می شود.
در روش نورد سرد نیز ورق هایی با ضخامت کمتر تولید می شوند. در این روش به فرم دهی ورق ها پرداخته می شود و با استفاده از غلتک های دوار خم هایی را در طول ورق ایجاد می کنند. ورق های آتشخوار از زمانی که بصورت مواد ذوب هستند تا به صورت ورق های مورد استفاده در صنایع تبدیل می شوند مراحل مختلف دیگری را می گذارنند که همگی با ماشین آلات مختلف انجام می شود.
چرا به این نوع ورق، ورق آتشخوار گفته می شود؟
همانطور که از نام این ورق پیداست ورق آتشخوار به ورقی گفته می شود که بتواند آتش و حرارت بسیار را تحمل کند بدون اینکه آسیبی ببیند. ترکیبات این ورق ممکن است اندکی متفاوت باشد که این امر به دلیل تنوع در کاربرد آن می باشد. امروزه ایران در تولید انواع ورق های آتشخوار توانایی بالایی دارد و نیاز کمی به واردات این نوع ورق دارد.
کاربرد های ورق آتشخوار چیست؟
همانطور که گفته شد ورق های آتشخوار به دلیل تحمل وزن بالا و تحمل حرارت بسیار در صنایع بزرگ و مهم مورد استفاده قرار می گیرند. تنوع آلیاژ های این ورق باعث تنوع استفاده در آنها شده است و از صنعت ساختمان سازی تا صنایع بزرگتر مانند کشتی سازی نیز از این ورق ها استفاده می شود. کاربرد ورق های آتشخوار عبارتند از:
- کاربرد آن در ساخت دیگ های بخار، مبدل های حرارتی، ساخت دیواره های مخازن، لوله های انتقال دهنده ی جریاناتی با حرارت بسیار، مخزن های تحت فشار و به طور کلی ساخت مخازنی که حرارت و فشار باهم باشند، می باشد. برای ساخت موارد گفته شده اغلب از ورق آتشخوار 4mn17 استفاده می شود، زیرا در این ورق منگنز و سیلیسیم بسیاری استفاده شده است و خاصیت ارتجاعی بالایی دارد.
- از این ورق همچنین می توان برای محیط های آبی نیز استفاده کرد. از موارد کاربرد آن می توان به ساخت بدنه ی کشتی اشاره کرد. این نوع ورق آتشخوار ورق 36A می باشد که در ایران نیز تولید می شود و مقاومت بالایی دارد.
- یکی از ورق های آتشخوار پرکاربرد ورق 516A می باشد که گرید 60 و 70 این ورق کاربرد بسیاری در ساخت مخزن دارد. یکی از موارد کاربرد اصلی این ورق در صنایع ساختمان سازی است، زیرا می تواند فشار های بالایی را تحمل کند. گرید 60 این نوع ورق با فرایند نورد گرم ساخته می شود و مقاومت بسیار بالایی دارد.
- به طور کلی در صنایعی که نیاز به ورق های فولادی با مقاومت بسیار بالایی در برابر عواملی مانند حرارت و گرمای بسیار، تحمل فشار، خاصیت ارتجاعی و غیره نیاز باشد از ورق های آتشخوار استفاده می شود. به همین دلیل در پالایشگاه ها، پتروشیمی، صنایع نفت و گاز به طور گسترده از این ورق ها استفاده می شود.
